Pracownia Otwierania Kultury jest częścią Fundacji Centrum Cyfrowe

Wszystko, co chcieliście wiedzieć o Public Domain Mark, ale baliście się zapytać

Aleksandra Janus
Członkini Zarządu, Dyrektorka Centrum Cyfrowego

Za domenę publiczną uznajemy dobro wspólne: zbiór utworów, z których każdy może korzystać bezpłatnie i wyłącznie z ograniczeniami wynikającymi z autorskich praw osobistych, ponieważ wygasły już do nich autorskie prawa autorskie majątkowe, bądź też utwory te nigdy nie były przedmiotem prawa autorskiego. Wiele tego rodzaju zasobów jest w posiadaniu kolekcji publicznych instytucji kultury, w tym – niezwykle ciekawe spośród nich – muzeach, archiwach i bibliotekach.

Są to takie zasoby, z których użytkownicy mogą korzystać bez ograniczeń wynikających z ochrony prawnoautorskiej. Udostępniając zdigitalizowane zasoby z kolekcji, instytucje mogą wykorzystać Znak Domeny Publicznej, aby dać swoim odbiorcom wyraźną informację na temat statusu prawnego konkretnego utworu. Zasoby z domeny publicznej mogą bowiem być przez nich wykorzystywane i przetwarzane (re-use) do własnych celów. Dzięki jasnej informacji na temat statusu utworu, potencjalni użytkownicy nie muszą się obawiać, że naruszą prawo korzystając z utworu.

Znak Domeny Publicznej

Znak Domeny Publicznej 1.0 (ang. Public Domain Mark) to prosta grafika informująca o braku ograniczeń prawa autorskiego w stosunku do danego utworu. Mechanizm, którym rządzi się domena publiczna, różni się od pozostałych narzędzi Creative Commons. Domena publiczna nie jest licencją. Utwór z domeny publicznej może oznaczyć każdy (nie tylko twórca), kto ma wiedzę na temat jego statusu prawnego. Znak nie tylko dostarczy innym użytkownikom informacji na temat swobód i ograniczeń prawnych względem utworu, lecz także pozwoli im łatwo wyszukać go wśród innych treści na otwartych licencjach w wyszukiwarkach internetowych i agregatorach, takich jak Europeana. Znak Domeny Publicznej to szczególnie przydatne narzędzie dla instytucji kultury – muzeów, archiwów, galerii i bibliotek, które udostępniają online cyfrowe zbiory dziedzictwa kultury znajdujące się w domenie publicznej.

Sprawdź nasz przewodnik na temat Znaku Domeny Publicznej, dostępny w serwisie NGOteka.

Więcej informacji (w języku angielskim) na temat Znaku Domeny Publicznej jest dostępnych pod tym adresem.

O tym, dlaczego warto udostępniać szeroko domenę publiczną możesz przeczytać w przewodniku „Domena publiczna w instytucjach dziedzictwa. Instrukcja”